Sosyal Bilimlerde Toplumsal Tabakalaşma ve Eşitsizlik

Fransız devrimi ile kardeşlik, özgürlük, eşitlik evrenselleşmiş ve eşitlik talebi meşrulaşmıştır. Fakat aramızdaki farklılıklar normal/anormal görüldükçe tabakalaşma ortaya çıkar.

İmtiyaz toplumun isteyeceği ama herkesin ulaşamayacağı fırsatlardır. Prestij toplumda önem verilen kültürel ve sosyal özelliklerdir. Zenginlik imtiyaz sağlayıp prestij sağlamayabilir.

Tarihte 4 temel tabakalaşma vardır:

  • Kölelik: babadan oğula
  • Kast: Din adamı, asker, tüccar, işçi
  • Feodalite: Soylular, serfler, din adamları
  • Sosyal sınıflar: Üst, orta ve alt sınıf

Tabakalaşma kuramları:

  • Marx: sınıfların temelini üretim araçlarının mülkiyet ilişkileri oluşturur. Bir grup üretir diğeri ise üretmez.
  • Weber: Tabakalaşmada sosyal sınıf, statü (eğitim) ve politik partiyi boyutlarında görür.
  • Yapısal-İşlevci (Parsons, Davis, Moore): toplumun gereksinimlerinden başlar, konuyu eşitsizlik değil doğal bir süreç olarak ele alır.
  • Wright: Marx’a ek olarak küçük burjuvayı da ayrı sınıf olarak görür.

Konu hakkındaki yeni tartışmalar:

  • Günümüzdeki işçiliğin yaşam standardı yükseldiğinden sınıfsal faaliyetin alanı tüketim olmuştur.
  • Sınıflar daha çok cinsiyet, etnik, tüketim normları vs üzerinden olmaya başlamıştır.
  • Yeni orta sınıf emeğe dayalı olmayan işleri yapar. Bu sınıf için imaj önemli bir faktördür. Heterojen yapısı nedeniyle bir araya gelemeyen bir sınıftır, bireysellerdir.
  • Bourdieu sınıf analizlerinde ekonomik olanaklar, sosyal sermaye (network), kültürel sermaye (erişilebilen bilgi) ve sembolik sermayeyi (değerler, normlar) hesaba katar.
  • Yeni yoksulluk (Bauman) toplumda yaygın kabul gören ve gösterisel biçimde tüketemeyenin yoksulluğu olarak tanımlanır.