Sosyoloji

Güncel Sosyoloji – Wallerstein ve Dünya Sistemi Kuramı

Tarihsel Sosyoloji: Sosyal değişimlere ilişkin analizini tarihsel bir perspektifle ve karşılaştırmalı olarak gerçekleştiren metodolojiye dayalı sosyoloji yaklaşımıdır. Wallerstein’ın üç önemli…

Güncel Sosyoloji – Postmarksizm ve Radikal Demokrasi

Teorinin başlangıç noktası, Ernesto Laclau ve Chantal Mouffe’un 1985 yılında birlikte kaleme aldıkları Hegemonya ve Sosyalist Strateji: Radikal Demokratik Bir…

Güncel Sosyoloji – Post-Yapısalcılık: Foucault ve Derrida

Post-yapısalcılık gerçekliğin öznel inşasıdır. Temelde rasyonalizm, evrenselcilik ve pozitivizm gibi genel geçer yapıların yerine öznelliği savunulmasını tanımlamaktadırlar. Gerçeklik bağlamsaldır. Evrensel…

Güncel Sosyoloji – Tüketim Toplumu, Simülasyon: Baudrillard

Jean Baudrillard içinde olduğumuz dönemin zararlı bir yönelimde olduğunu, gerçekliği kavramanın mümkün olmadığını, medyanın gerçekliği ve geçmişi yeniden yarattığını vurgular….

Güncel Sosyoloji – Modernlik ve Postmodernlik: Bauman

Bauman’a göre, Holocaust modern akılcı toplumda ve kültürel başarılarının zirvede olduğu bir dönemde gerçekleşmiştir. Bu nedenle de bu trajedi toplumun,…

Güncel Sosyoloji – Postmodern Sosyal Teori

Postmodernizm, bir tarihsel geçmiş duygusunun yitirilmesi, gerçekliğin yerini imajların alması, zincirden boşalmış göstergeler olarak tanımlanabilmektedir. Post-Modernizmin Ortaya Çıkışı Postmodernizmin merkezinde…

Güncel Sosyoloji – Modernlik ve Demokrasi: Alain Touraine

Touraine bu kuramında “toplumun tarihsiciliği (historicity of society) yani hakim mevkide bulunan ve kolektif hayatı idare edenlere karşı hükmedilenin bu…

Güncel Sosyoloji – Sanayi Sonrası Toplum: Daniel Bell

Sanayi toplumu kavramı Saint Simon ile sosyoloji disiplini içerisinde tartışmasız kabul görmüştür. Bell, yakınlaşma (convergence) teorisi savunucusudur. Buna göre toplumsal…

Türkiye`nin Toplumsal Yapısı -6- Güncel Sorunlar

Günümüzde Türkiye’de nüfusun %93`ü şehir merkezlerinde yaşamaktadır. 1980`de bu oran %56 idi (kaynak). Yani bir jenerasyon içerisinde ülke nüfusunun yarısı…

Türkiye`nin Toplumsal Yapısı -5- Aile

Aile teknik olarak; üreme ve toplumun üyelerinin bakımı için birincil sorumlulukları paylaşan, kan, evlilik ya da anlaşmaya dayanan diğer ilişki…

Türkiye`nin Toplumsal Yapısı -4- Eğitim

Eğitim: toplumsallaştırma, kültürün aktarımı ve mesleki beceriler kazandırmanın yanında suçu ve işsizliği azaltma, eş bulma, sosyal dikey geçişi artırma gibi…

Türkiye`nin Toplumsal Yapısı -1- Kentleşme

Burada Dr. Memet ZencirKıran`ın Editörlüğünü yaptığı Türkiyenin Toplumsal Yapısı kitabına dair notlarımı derledim. Toplumsallıkla ilgili bazı temel kavramlarla başlarsak: Bir…

İnsan ve Toplum – Vatandaşlık, Ulus-Devlet ve Küreselleşme

Günümüzde vatandaşlık ulus-devlete siyasal ve yasal üyelik olarak tanımlanabilir. Ulus-devlet kökenini Westfalya Antlaşmasında (1648) bulurken modern vatandaşlık köklerini Fransız devriminde…

İnsan ve Toplum – Sağlık ve Hastalık Kavramları

Sağlık ve Hastalık Sosyolojisi bu kavramların toplumda nasıl üretildiğini, dağıtıldığını ve diğer yapılarla ilişkilerini inceler. İlk olarak McIntyre tarafından kullanılan…

İnsan ve Toplum – Göç Kuramları

Göç; ekonomik, toplumsal veya siyasal nedenlerle insanların yer değiştirme eylemidir. Neo-Klasik teori makro düzeyde ana nedeni ülkeler arası ücret ve…

İnsan ve Toplum – Demografi ve Nüfus

Demografi insan nüfusunu doğum, göç ve ölüm ekseninde inceleyen bir bilimdir. Nüfus yapısını oluşturan etmenler: yaş, cinsiyet, hane yapısı, evlilik,…

İnsan ve Toplum – Çevre Sorunu

Günümüzde küresel çevre sorunları: Asit yağmurları, hava kirliliği, su kirliliği, toprak kaybı, iklim değişiklikleri, küresel ısınma, sera etkisi, ozon tabakasının…

İnsan ve Toplum – Kentleşme

Toplumbilimsel açıdan kent; bir-örnek olmayan insanların bir arada yerleşme halidir. Uzmanlaşmayı, bireysel ve akılcı davranışları beraberinde getirir. İlk kentler Maden…

İnsan ve Toplum – Medya ve Kitle iletişimi

Medya kısaca kitle iletişim araçlarının bütünüdür. İyi/kötü, doğru/yanlış anlam sistemi (yani gerçeklikler) medya dolayımıyla oluşmuştur ve oluşmaktadır. Ayrıca toplumsal denetim…

İnsan ve Toplum – Toplumsal Grup Kavramına Giriş

Bir topluluğun grup olması için aralarında iletişim, değerler ve normlar gerekir. Gruplar bireylerden ayrı bir varlık seviyesidir. Örneğin Simmel 1900lerde…

Kişi ve Kutsal – Simon Weil – Kitap Özeti

Simone Weil, bir diyaloğunda Simone de Beauvoir`ın fikirlerini dinlekten sonra kendisine “belli ki hiç aç kalmamışsınız” diye yanıt veren fransız…

Sosyolojide Suç Kavramı

Toplumsal davranışta sapma ödüllendirilebilir ya da cezalandırabilir. Suç sapmanın bir alt kümesidir. Suçu anlamada biyolojik yaklaşımlar (genler, hormonlar) yeterli kanıt…

Sosyolojide Hukuk ve Eğitim Kavramları

Din, örf,adet ve hukuk doğada yoktur, bunlar insana özgüdür. Normlar ödül ceza sistemiyle ortaya çıkan, bireyi etkileyen kültürel kurallardır. Toplumsallaşma…

Sosyolojide Din Kavramı

Din kutsalla olan ilişki olarak tanımlanabilir. Din olgusuna temel yaklaşımları özetlersek: Tarihsel materyalizm: dini bir ideoloji olarak görür. Din ruhsuz…

Sosyolojide Aile Kavramı

Aile toplumsal bir kurumdur. Sosyoloji için temel kavramlardan biridir. Bazı yaklaşımlara değinirsek: Le Play: Aile sosyolojisine eğilen ilk sosyologtur. Tek…

Sosyolojide Kültür Kavramı

Kültür tarih içerisinde yaratılan bir anlam ve önem sistemidir. Bireysel ve toplu yaşamı anlama ve düzenlemede kullanılan inançlar ve adetler…

Sosyal Bilimlerde Toplum Kavramı

Toplum çok yönlü bir kavramdır. Kabaca değişik yaklaşımlara değinirsek: Platon toplumu bir organizma olarak görüp, çıkarlarını önceliklendirirken; Aristo insanın doğası…

Sosyal Bilimlerde Medya Kavramı

Yaşamda gerçekliklerin neler olduğu medya dolayımı ile inşa edilmektedir. Medya aynı zamande ekonomik bir sektördür. Zamanla deregüle edilmektedir. İletişim ve…

Sosyal Bilimlerde Toplumsal Tabakalaşma ve Eşitsizlik

Fransız devrimi ile kardeşlik, özgürlük, eşitlik evrenselleşmiş ve eşitlik talebi meşrulaşmıştır. Fakat aramızdaki farklılıklar normal/anormal görüldükçe tabakalaşma ortaya çıkar. İmtiyaz…

Sosyolojide Siyaset ve İdeoloji Kavramları

Aristo, “insan siyasal bir hayvandır” derken bireylerin yalnız başına hayatta kalmalarının imkansızlığına vurgu yapar. Teknik anlamda Siyaset ülke, devlet, insan…