Bir topluluğun grup olması için aralarında iletişim, değerler ve normlar gerekir. Gruplar bireylerden ayrı bir varlık seviyesidir. Örneğin Simmel 1900lerde 2 ve 3 kişilik grupların davranışlarındaki farklılıkları ortaya koyarak bireyselin dışındaki grup dinamiklerine ışık tutmuştur (İçerik değil ama formlarda düzenleyici özellikler bulunabilir – formel sosyoloji). Bazı temel kavramlara değinirsek:
Cooley; Ayna benlik kavramı ile kişisel benliğin toplumsal yaşamla oluştuğunu öne sürer. Buna ek olarak Grupları birincil (fiziksel yakınlığa dayanan ve özel anlaşmasız) ve ikincil (amaca yönelik anlaşmalarla belirlenen) ilişkiler olarak ikiye ayırır.
Bazen özel gruplar inceleme konusu olmaktadır. Örneğin Thrasher 1. Dünya Savaşı sonrası gangsterleri incelemiştir.
2. Dünya Savaşı sonrası, kurumsal şirketlerin de artmasıyla grup çalışmaları artmıştır. Ayrıca askerler için grup terapisi kavramı gelişmiştir. Toplumsal kimlik belirlenimi irdelenmiştir.
Sumner insanın kendine yakın grupları iç gruplar, rakiplerini de dış gruplar olarak sınıflandırır.
Referans gruplar bireyin kendini değerlendirmek için karşılaştırma yaptığı gruplardır. Newcomb bu grupların öğrencilerin karakterindeki etkisini göstermiştir. Pozitif veya negatif referans olabilirler.
Rheinhold sanal cemaatlerin fiziksel temas dışında grup özellikleri taşıdığını vurgular. Tonnies, cemaat (samimi yakın ilişkiler) ve toplum (geçici yüzeysel ilişkiler) ayrımı yapmıştır. Oldenburg insanların yaşamların 3 yeri olduğunu söyler: yaşadığı, çalıştığı ve eğlendiği. Kamusal alan bu sosyalleşme ve eğlenme ihtiyacını karşılamadıkça insanlar internete kaymaktadır.
Azınlık grupları: 1930larda kullanılmaya başlanır. Wirth baskıya uğrayan ve eşitsiz muameleye uğrayan grup olarak tanımlar. Sayısal olarak çok olabilen azınlıkları da kapsamış olur. Giddens grupların kendilerini korumak için endogamiyi özendirdiğini söyler.
Toplumsal grup yapısının ana elemanları: Üyelik bilinci, normlar (uyulması beklenen tutum ve davranışlar, değerler bunlara klavuzdur), Lider (demokratik, otokratik, ilgisiz).
Toplumsal gruba yönelik kuramların başlıcaları: Tonnies`in Modernite ile Cemaat – Toplum geçişi ve Simmel`in toplumsal etkileşimde gündelik hayatın detayları ve bireylerin bunları yorumlayış biçimine odaklanmasıdır. Pozitivist anlayışı redderek etkileşimler ağının karmaşıklığını vurgular.