Büyük Tarih Özeti 11b – Doğu Roma / Bizans Tarihi

Germenleşen Roma ile karşılştırıldığında Bizans; Roma hukuku, Grek mirası ve Ortodoksluk ile farklılaştı.

Hristiyanlık konusu: Constantinus döneminde hristiyanlık kabul edildi ve merkez Constantinapolis`e taşındı. Kendisi öncesinde hristiyan olmasa da 313 Milano Fermanı ile bu dini destekledi. O dönemde kilisede fikir ayrılıkları hakimdi (Donatistler çok katıydı mesela). Teslis çıkmazı sonunda 325 İznik konsili`nde İsa ve Baba aynı özden denilerek Ariusçuluk sapkın ilan edildi. 451 Kadıköy konsili duofizitliği benimsedi (İsa`da hem insan hem tanrı özü olması). Monofizitlik mahkum edildi (bunula birlikte Mısır ile ilişki gerildi).

Ardıllık sorunu: Eski Romanın son hükümdarı Teodosius tahtı çocuklarına devretti. Fakat Anastasius un çocuğu olmayınca asker olan Justinus başa geçti. Ardından gelen yeğeni Justinianus ile altın dönem yaşandı (eşi Teodora eşi). Aristokrasiye kıyasla yönetim halka indi ama yine de totaliterdi. Nika isyanına sebep oldu, bu esnda Ayasofya (Kubbeli bazilika) tahrip edildi ve onarıldı. Ölümü ile 600lerde Lombardiler ve Sasaniler Bizans üzerinde baskı kurmaya başladı. Ordunun gücü için Foederati (toprak vererek) ile askeri hizmet alındı.

Herakleius 620`de Thema sistemini benimsedi: köylülere hizmet karşılığı toprak dağıtımı gerçekleşti. Latince bırakılıp Grekçeye geçildi. Ardından Muaviye liderliğinde Mısır`dan gelen saldırıları başladı.

700lerde 3. Leon (islam etkisiyle) ikonoklasmı başlattı. Ecloga kanun derlemesi ile kanunlar sadeleştirildi ve medeni hukuk oluşturuldu. 787 konsiliyle ikonoklast yasaklandı (Neoplatonistler bu dünya kopyadır diyerek ikonaları desteklemiştir). Ardında yine gelse de sonuçta ikonoklasm 843`te kalktı. 3.Mihail doğu ve batı kilisesinin ayrılmasına 860`da vesile oldu .

Makedonya Hanedanlığı (867-1056) dönemi: Eşkıya askerden usanan Anadolu ahalisi Türklerle kaynaştı ve 1071`de Malazgirt`te Romen Diyojen esir düştü. Süleyman Şah Anadolu Selçuklu devletini kurdu

Komnenos Hanedanı 1081-1185: Haçlı seferleri başladı. 1176 Miryokefalon da Selçuklular pusuya düşürdüler. 1205`te haçlılar yağmaladı şehri ve latin egemenliği başladı.

Palaiologos hanedanı 1261-1453: 1354 trakya depremi ve ardından Rumeliye türklerin yerleşmesi önemli bir hadisedir. 1402 Osmanlıları Timur’a yenilmesiyle bir süre rahatlama oldu. Fakat Fatih`in İstanbul`u fethi ile Bizans İmparatorluğu devri kapandı.