İnsanın hakikat arayışı mitolojik düşünce ile başlamıştır. Mitos bir yaşama, dünyayı anlama biçimi sunar. Neredeyim, nereden geldim gibi sorulara kendi içinde cevap verir fakat rasyonellik ve nedensellikten uzaktır.
Antik Yunan’da Mitoslar denince Homeros ve Hesiodos akla gelir. Mitos dünyasının özelliklerine bakarsak; kaostan oluşan bir ezeli ve ebedi kosmos varsayılır, bu dönemde henüz yoktan varolan evren gibi bir düşünüş yoktur. Evrendeki herşey canlı ve bilinçli olarak tasvir edilmektedir. Mitoslarda yüceltilen erdemler haddini bilmek, iyi savaşmak ve çalışmaktır. İnsanın balçıktan yaratılışı görüşü, ölüm sonrası hayat ve bu hayattaki insanın ödevi, reenkarnasyon mitlerde bahsi geçen kavramlardır.
Zamanla mitoslar insanın sorgulayıcı aklının sorularına cevap veremez olmuş ve felsefe doğmuştur. Bu bağlamda mitosların günümüzdeki din kavramının ve inanç sistemlerinin de temeli olduğu öne sürülebilir.
Felsefe tarihi genel anlamda Thales (Miletos okulu) ile başlar. Kendi eseri bize ulaşmamış olsa da Mitlerden Logos’a geçiş, yani gözleme dayalı, bilimsel yöntem ve akıl ile kavrama Thales`in argümanlarında görülür. Başlangıçta herşeyin kendinden meydana geldiği ana ilke “arkhe” ne olduğu sorusuna yanıt aranmıştır (naturalizm).
Bu seride Antik Yunandaki filozofların düşünce ve argümanlarını eke alacağız. Ama belirtmek isterim ki birçok argümanda doğu felsefelerinin izleri (Budizm, Konfüçyus) görülmektedir. Muhtemelen fikirler seyahatler ile yayıldığından birbirini etkilemekte, beslemekteydi.
Miletos Okulu
Thales (-600): Evrende bir düzen var ve devamlı değişiklik içerisinde. Demek ki değişimin arkasında sürekli varolan birşeyin bulunması gerekir. Bu şeyin “Su” olduğunu ve hayat gücü barındırdığını öne sürer. Canlılığın tanrılardan değil doğadan olduğunu öne sürmesi onu mitostan ayırmıştır.
Anaksimandros (-570): Arkhe sonsuz (ilk kullanımı) olmalı ve karşıtlıkları barındırmalıdır. Bu şey Apeirondur, herşey ondan meydana gelmiş ve ona dönecektir. Apeironun kütlesi var diyince açmaza düşmüşse de soyut zeminde bir arkhe önermesi çığır açıcıdır.
Anaksimenes (-540): Arkhe havadır (Aer) ve sonsuzdur. Varlıkları canlı (ruh sahibi) ve cansız olarak kategorize etmiştir. Oluşu havanın sıkışması ve genleşmesi ile açıklar.